HỎI CẢNH GIÁP SƠN
THÙY
📢 Ngài Đan Hà dạy chúng:
Trước cửa trúc biếc, gió ngâm, trăng hát. Bên sàn tùng xanh, khinh sương, ngạo tuyết. Chẳng bàn chuyện mắt thấy tai nghe, chỉ muốn cho tâm khai ý tỏ. Có người nào lanh lợi chăng?
CỬ - BẢN TẮC:
📢 Ngài Đầu Tử cử:
Tăng hỏi ngài Giáp Sơn: Thế nào là cảnh Giáp Sơn?
Giáp Sơn đáp:
Vượn ôm con về sau núi xanh. Chim ngắm hoa rơi trước núi biếc.
BÌNH XƯỚNG
📢 Ngài Lâm Tuyền nói:
Tâm không biết tâm, Thấy còn kẹt cảnh. Tình còn một niệm, Sai biệt khôn lường.
Thế nên Giáp Sơn nói:
Vừa nghe phân tích, Ý thành cảnh tượng. Hiện tại thì đẹp, Lâu ngày thành bệnh.
Xưa nay núi xanh và mây trắng vốn không đến nhau.
Mây dệt chẳng dính đến đâu thôi. Vẫn thái dọc ngang ý sai khác.
Một con đường tốt lành người trí phải biết qua. Cổ lãnh không gốc bậc hiền không quí.
Ngài Lâm Tuyền nói: Chỉ cần có thể được chính nhân, thì những sự thùy khắc chắc chắn khó lừa được. Vị Tăng này tuy hỏi như thế, mà ngài Giáp Sơn lại đáp như vậy. Thị không thể thường lượng trong chốn núi xanh, vách đá, đẹp bốc thơ vượt ồm con ngắm hoa.
Pháp Nhãn nói: Ta hai mươi năm chỉ tạo cảnh.
Phù Sơn Viện Giám nói: Pháp Nhãn quả thực chưa cất đầu được. Đã không tạo cảnh thì nói hội cái gì?
Lời bình:
Tế giác ngắm trăng sừng núi vẫn một góc. Voi nghe sấm kinh sợ hoa rơi vào ngõa.
Có người hỏi ngài Lâm Tuyền: Không tạo cảnh thì nên nói thế nào?
Chỉ nói:
Vượn ôm con về ngoài núi xanh. Chim ngắm hoa rơi trước vách núi.
Chẳng những mở toang khóa thức của vị tăng này, mà còn xoay chuyển bước ngoặt quyết định lựa người của ngài Pháp Nhãn. Có biết điểm triệt để của ngài Phù Sơn cho người chăng?
Còn lại để cho ngài Đầu Tử Thư Châu thay ông ta biện bạch.
TỤNG CỔ
Trăng tỏ tùng xanh hạc mộng say. Mây xanh quê cũ linh đường ngủ. Núi tuyết vươn cao ngăn vách thẳng. Đêm khuya sương xuống mảng đã lên.
BÌNH XƯỚNG
📢 Ngài Lâm Tuyền nói:
Tỏ trăng chim hạc dệt ngàn năm. Nhà tuyết người mê cọng một màu.
Tâm cảnh đều quên, người trâu không thấy. Rồng rắn sáng suốt an lạc tự tại. Không một mảy may sai lầm. Không một chút tướng quan. Bất luận là cảnh hay không phải cảnh. Hoàn toàn không bị trói buộc trong thức tình. Nếu Linh dương treo sừng, không lưu dấu vết, chịu làm hơi hám linh dương.
Chớ lo núi cao ngàn nhẫn tuyết ngập càng dày. Một lời tốt ly không thể tiết lộ. Đáng tiếc trước thềm nữa đêm mảng đã vương thêm. Thế mới biết là cảnh hay không phải cảnh.
Hạ bút thành văn đều là đúng, Chớ để trói nhốt hám thiết lửa.
NGUỒN
✨ …