Ba cửa ải Sơ Quan 初關, Trùng Quan 重關, và Mạt Hậu Lao Quan 末後牢關 là những cột mốc then chốt trong tiến trình tu chứng của Tổ Sư Thiền (祖師禪), đặc biệt nổi bật trong dòng Thiền Tông Đông Sơn – Lâm Tế – Tào Động, liên quan mật thiết đến pháp tu Tham Thoại Đầu và Giữ Nghi Tình.

Dưới đây là phân tích chi tiết về từng cửa ải:

TRÙNG QUAN 重關 – CỬA ẢI THỨ HAI

💠 Nghĩa:

“Trùng” nghĩa là lặp lại, chồng lên, tức là cửa ải tiếp theo sau khi ngộ.

Đây là giai đoạn hành giả kiểm chứng, mài giũa, sống được với ngộ, gọi là hành giải tương ưng.

💠 Nội dung:

Còn gọi là “Hoạt nhân kiếm” 活人劍 – lưỡi kiếm cứu người sống, vì hành giả vào ra sinh tử tự do, cứu độ chúng sanh mà không rơi vào hai bên.

Hành giả cần làm sạch hết vi tế vô minh, loại bỏ những tàn dư của thức tình, tập khí, phân biệt, để sống thực tại rốt ráo.

Có thể ví như “đánh bóng gương sáng, để chiếu soi khắp pháp giới”.

💠 Biểu hiện:

Lúc này hành giả có tự do xuất nhập, tâm vô trụ, phân biệt không dính mắc, không còn sợ hãi trước các cảnh giới hay nghịch duyên.

Thiền sư Hư Vân gọi đây là giai đoạn “cưỡi lừa tìm lừa”, ngộ rồi vẫn phải tu.

💠 Lộ trình tu tập PHÁ QUAN: